Naturalna forma jest koloru szarozielonego z biegnącą wzdłuż ciała zygzakowatą, karminową linią boczną. W hodowli istnieje wiele barwnych odmian (np: czerwona, pomarańczowa, czarna, berlińska, wagtail, ananas, kohaku) uzyskanych drogą kierunkowej selekcji oraz krzyżowaniem ze zmienniakiem plamistym.
Samczyk, smuklejszy od nieco większej samiczki, posiada charakterystyczny ogon w kształcie miecza (stąd nazwa) oraz gonopodium
umożliwiające zapłodnienie wewnętrzne. Niektóre samce później
dojrzewają płciowo od innych, "miecz" i gonopodium wyrasta po dłuższym
okresie wzrostu ryby. Do tego czasu bywają mylone z samicami. Forma naturalna ma przeciętnie około 3 cm długości całkowitej. Największe okazy osiągają do 16 cm. Formy hodowlane osiągają od 3,5 do 18 cm.
